Asbestsanering behoeft pragmatische en nuchtere aanpak

Gepubliceerd op: 6 Juni 2016

Asbest is een normaal probleem dat een normale oplossing verdient. Bewoners van wooncomplexen waar asbest wordt gevonden, reageren vaak nuchter en realistisch. Zij moeten meer bij de oplossing worden betrokken. Een nuchtere aanpak kan leiden tot betere en minder kostbare keuzes. Dat stellen twee corporatiebestuurders een hoogleraar, een GGD-manager, een burgemeester en een zorgdirecteur.

Zij pleiten in een pamflet voor een pragmatische en nuchtere aanpak van asbestsanering. “De vondst van asbest leidt niet alleen tot paniekreacties, maar vaak ook tot een risico-regelreflex: we pakken het risico aan met nieuwe regelgeving. Regelmatig volgen meteen grootschalige, kostbare saneringsprogramma’s, met ingrijpende financiële gevolgen voor de betrokken organisaties, zoals woningcorporaties.”

“De eisen aan asbestsanering zijn geleidelijk strenger geworden. Daarbij wordt zelden gekeken naar het nut en andere effecten van deze jacht op de laatste vezel. Als we een vergelijking met andere risico’s in de samenleving maken, blijkt dat het risico van zogenoemd hechtgebonden asbest in woningen en daken eigenlijk heel klein is. Die asbestvezels kunnen in principe niet loskomen uit de bouwmaterialen. Daarnaast is asbest in gebouwen vaak verwerkt op plaatsen die niet direct in open verbinding staan met de lucht. Daarmee is de kans miniem dat je in het dagelijks leven ziek wordt en overlijdt als gevolg van asbestblootstelling. Het risico dat je om het leven komt door een verkeersongeval of een brand, is vele malen groter.”

“Maar de kosten van asbestverwijdering uit woningen zijn wél hoog. En ze worden ook steeds hoger. Dat komt door strenge wetgeving en kostbare procedures. Het geld dat we hieraan besteden, kan niet worden geïnvesteerd in andere belangrijke woningverbeteringen, zoals energiebesparing. Conclusie: de verhouding tussen kosten en baten van grootschalige asbestsanering is scheef. Elk gewonnen extra gezond levensjaar kost honderdduizenden euro’s.

Onderzoek onder huurders van corporatie Talis (Nijmegen, Wijchen) laat zien dat bewoners risico-realisten zijn. Zij schatten het risico dat ze zouden kunnen overlijden na een incidentele asbestblootstelling klein in, in vergelijking met andere dagelijkse risico’s. Als bewoners het zelf mogen zeggen, kiest het merendeel liever voor het energiezuinig maken van hun woningen of voor het vervangen van de badkamer of keuken, in plaats van asbestsanering. Ze blijken een realistische risico-inschatting te kunnen maken – mits zij natuurlijk voldoende informatie krijgen.

“Wij durven de stelling aan dat burgers soms béter zicht hebben op de risico’s dan de verantwoordelijke bestuurders”, aldus de pafletauteurs. “Wij pleiten voor het laatste: laten we normaal doen. Dit is een normaal probleem dat een normale oplossing verdient. Geen grootschalige saneringsprogramma’s, maar saneren als nodig, zoals bij grote risico’s op blootstelling. Daarnaast aansluiten bij natuurlijke momenten, als groot onderhoud en sloop. En tot die tijd de bewoners goed informeren en betrekken bij afwegingen en keuzes.”

Ronald Leushuis, Bestuurder woningcorporatie Talis, Nijmegen Ira Helsloot, Hoogleraar Besturen van Veiligheid, Radboud Universiteit, Nijmegen Fred Woudenberg, Afdelingsmanager LO GGD, Amsterdam Piet Bruinooge, Burgemeester gemeente Alkmaar Henk Peter Kip, Directievoorzitter woningcorporatie Mitros, Utrecht Berend van der Ploeg, Bestuurder Attent, Zorg & Behandeling, De Steeg

Het onderzoeksrapport “Inzichten in de omgang met de risico’s van asbest” is te downloaden op www.crisislab.nl.

› Terug naar vorige pagina