Geen eenvoudige opgave voor de wooncomplexen uit de jaren ’80. We spraken met Willem Grift, projectleider bij Staedion, Jan Hekhuis, projectleider bij Willems Vastgoedonderhoud, en zijn collega Peter Bouma, hoofd planvorming, over de gevelrenovatie in dit project.
Staedion werkt met ketenpartners volgens de Resultaatgericht Samenwerken (RGS)-aanpak. Willem vertelt: “Aan dit project hebben we gewerkt met twee ketenpartners: één voor de binnenkant en één voor de buitenkant van de woningen. We werken al jaren tevreden samen met Willems Vastgoedonderhoud. Ze zijn heel sterk op het gebied van gevelrenovatie en waren al bekend met het werk. Een vanzelfsprekende keus dus om samen met hen de buitenkant van de woningen aan te pakken.” De gevels werden gereinigd en de kozijnen werden verbeterd. De binnenwerkzaamheden omvatten bijvoorbeeld het installeren van een nieuwe Cv-installatie en een goed werkend ventilatiesysteem en - waar nodig - vernieuwing van badkamer, keuken en toilet.
Gefaseerde aanpak
Het project is opgedeeld in twee fasen waarbij de woningen verdeeld zijn in vier clusters. Willem: “We zijn gestart met cluster 3, omdat deze het jongst en relatief eenvoudigst was.” Want over één ding zijn de ervaren heren het in ieder geval roerend eens: dit was één van de lastigste renovaties ooit. Peter legt uit: “Er waren geen goede bestaande tekeningen en geen één woning is hetzelfde. Dat maakt de voorbereiding en uitvoering intensief en complex. In samenwerking met de architect hebben we alle gevels in beeld gebracht. Daarna zijn we gestart met een modelwoning, waar we veel van geleerd hebben met elkaar.”
Op advies van Willems Vastgoedonderhoud koos Staedion ervoor om het bestaande houten kozijn te revitaliseren in plaats van totaalvervanging door bijvoorbeeld kunststof kozijnen. Willem vertelt: “Je kan de wooncomplexen mooi of lelijk vinden, maar architectonisch is het een uniek project. De toepassing van hout biedt veel flexibiliteit bij de detaillering en qua uitstraling blijven we bij het oorspronkelijke gevelbeeld. Ook vanuit duurzaam en financieel oogpunt was kozijnbehoud een goede keus.”
Slimme detaillering
Verweij heeft alle ramen, deuren en het vaste glas uniek ingemeten en vervangen door elementen met HR++-glas. In combinatie met de naaldhouten ramen en geïsoleerde plaatdeuren zorgt dit voor gunstige isolatiewaarden. Peter: “De inmeetgegevens van Verweij waren voor ons meteen een dubbelcheck of alles goed stond in de enorme kozijnstaten met wel 150 verschillende merken.” Ook voor de panelen en nieuwe portiekentreekozijnen werd voor Verweij gekozen. Jan: “Het is ideaal dat je alles rondom het kozijn bij één partij kunt uitbesteden. Dat zorgt voor gemak, een soepele productiestroom, eenduidige garanties et cetera.”
Peter vertelt meer over de oplossing: “In samenwerking met Verweij hebben we een unieke detaillering ontwikkeld. Wij zijn vervolgens vooruitgelopen voor het uitvoeren van houtrotherstel, voorbehandeling en gronden van de kozijnen. Op de kozijnen hebben we Woodstone cyclusverlengers aangebracht, die de onderdorpels en verbindingen zoveel mogelijk afdekken. Daarna heeft Verweij nieuwe Verweij BestLife ramen en deuren geplaatst en het vaste glas en de panelen vervangen. Ook hier is in de afwerking en detaillering Woodstone toegepast.” Jan legt uit: “Door bijvoorbeeld een ventilerende neuslat van Woodstone op de ramen toe te passen, is minder onderhoud nodig.” Willem vult hem aan: “Door de unieke detaillering en - in overleg met de architect - te kiezen voor minder donkere kleuren dan voorheen, is de onderhoudscyclus verlengd en de kwaliteit van de kozijnen verhoogd.”
Keerzijde van gevelisolatie
De goede isolatie en tochtdichting van de gevel had echter ook een keerzijde. Willem legt uit: “Het complex is eigenlijk een technisch gedrocht. Waar je de ene deur sluit, gaat weer een andere deur open met een nieuwe uitdaging. Het project wemelt bijvoorbeeld van de koudebruggen en vocht zoekt de weg van de minste weerstand. Dit was voorheen de gevel. Door goede aansluitingen en het vervangen van het enkelglas, kregen we op andere plekken schimmelvorming. Onderschat dus niet de impact van koudebruggen. Onderzoek goed waar deze zich bevinden en los ze allemaal op. We krijgen het wel goed, maar achteraf kost het veel meer tijd en geld.”
Openheid en vertrouwen
Met een hoge renovatie-intensiteit en complexiteit van het project is ook een goede samenwerking belangrijker dan ooit. Jan vertelt: “Door te werken volgens de methode van Resultaatgericht Samenwerken kun je veel van én met elkaar leren. Wij zijn al jaren RGS-partner van Staedion. Je gaat elkaar steeds beter begrijpen en je weet wat je aan elkaar hebt. Met z’n allen hebben we een mooie prestatie geleverd.”
Willem: “Er is wederzijds openheid en vertrouwen. Samen ga je voor hetzelfde doel: een hoge kwaliteit van het vastgoed én tevreden bewoners. De bewoners zijn in dit project enorm op de proef gesteld door bijvoorbeeld geluidsoverlast van het uithakken van voegen en steigerwerk dat soms maanden in de hofjes moest blijven staan, maar ze merken nu al dat de stookkosten dalen. De uitstraling van de wijk is ook flink verbeterd, maar we zijn nog bezig met een plan om dit naar een nog hoger niveau te krijgen door bijvoorbeeld meer groen toe te voegen. In combinatie met de perfecte locatie midden in het centrum van Den Haag, willen de bewoners er nu zeker niet meer weg.”
Klik hier voor meer foto’s van dit project.
Complexe gevelrenovatie van 251 woningen in Den Haag geslaagd door goede ketensamenwerking
Gepubliceerd op:
23 Januari 2024
251 woningen van woningcorporatie Staedion in de wijk ZHB-Hoven in Den Haag waren aan groot onderhoud toe. Het doel? Het verbeteren van de uitstraling, het behalen van minimaal energielabel B en het vergroten van het wooncomfort en de veiligheid voor bewoners.
Meer nieuws
Het laatste nieuws op gebied van woningcorporaties: