Wetgeving schuldhulpverlening moet op de schop

Gepubliceerd op: 11 April 2016

Rijksoverheid en gemeenten kunnen veel meer doen tegen armoede en schulden vinden VNG, Divosa, NVVK en MOgroep. Landelijke wet- en regelgeving rond armoede en schuldhulpverlening is veel te ingewikkeld en werkt vaak zelfs averechts. De organisaties boden de Tweede Kamer een pamflet aan met een aantal concrete maatregelen om armoede beter te voorkomen, signaleren en beperken.

Marijke Vos, voorzitter MOgroep: "Armoede en schulden zijn urgente maatschappelijke problemen. Het stelsel voor schuldhulpverlening is een ramp. Wijkteams kunnen het niet aan. Schuldhulpverleners ook niet. Schulden lopen op. Het is nu de tijd om echt stappen te zetten. Het Rijk is aan zet: hervorm als overheid je rol als schuldeiser. Vereenvoudig het systeem van bestaansminimum, inkomensvoorzieningen en toeslagen. Stem terugvorderingen beter op elkaar af. Stem wetgeving vooraf beter af en zorg voor voldoende middelen voor schuldhulpverlenen en beschermingsbewind.”

“Werkgevers zien steeds meer werknemers met loonbeslag. Een huisuitzetting kost een corporatie 6000 euro, en als het gezin vervolgens uit elkaar valt ben je aan maatschappelijke opvang ook zo 30.000 euro kwijt. Voorkom die situaties. Schuldhulp moet sneller, efficiënter en menswaardiger”, aldus Vos. Gemeenten steken veel energie en eigen middelen in het voorkomen van schulden en in effectievere schuldhulpverlening, onder andere via wijkteams. De kosten en investeringen overstijgen de bijdrage die gemeenten voor deze wettelijke taak krijgen. Het sociaal werk in wijkteams, gemeenten en andere maatschappelijke organisaties ziet dat het stelsel van schuldhulp mensen belemmert om uit hun schulden te komen. En nog erger: het stelsel veroorzaakt meer, hogere en nieuwe schulden. Een andere opstelling van de rijksoverheid is urgent.

De vier organisaties stellen in het pamflet ‘Naar een betere Aanpak van Schulden en Armoede’ dat de preferente positie en andere bijzondere incassobevoegdheden van rijk en andere publieke instellingen beperkt moet worden. De beslagvrije voet moet gehandhaafd en simpeler worden. Afschaffing van bronheffing en de mogelijkheid voor een aanvullende ziektekostenverzekering tijdens het minnelijk schuldhulptraject staat ook op het lijstje, evenals de wettelijke belemmeringen voor het saneren van vorderingen zoals CJIB-boetes en fraudevorderingen bij uitkeringen.

Gemeenten geven jaarlijks veel meer uit aan bijzondere bijstand dan zij aan budget van het rijk ontvangen, blijkt uit recent Divosa-onderzoek. Daarom vragen VNG, Divosa, NVVK en MOgroep voldoende budget voor beschermingsbewind en de wettelijke mogelijkheid voor gemeenten om een rechter te adviseren bij een aanvraag voor beschermingsbewind. Daarnaast is - zeker gezien de vluchtelingenproblematiek - een toereikend budget voor bijzondere bijstand noodzakelijk. Steeds vaker verwijst de wetgever bij invoering van nieuwe regelingen naar de bijzondere bijstand als een `logische' demping voor (onvoorziene) inkomenseffecten voor inwoners. De Rijksincassovisie die staatssecretaris Klijnsma maandag 4 april naar de Tweede Kamer stuurde is slechts een eerste abstracte stap naar een betere aanpak van armoede en schulden, vinden de organisaties.

› Terug naar vorige pagina